


|
 |

Konu

Türkçe ve Ýngilizce olarak iki dilli basýlan 312 sayfalýk ‘Ermeni Gümüþ Ustalarý’ içerisinde, 330 gümüþ eþya fotoðrafý, 105 resim, gravür ve tablo, 200’ü aþkýn gümüþ ustasýnýn mührü, toplam 750 görsel malzeme yer alýyor. ‘Ermeni Gümüþ Ustalarý’nýn önsözünde, gümüþe karþý duyduðu derin sevginin kendisini bu alanda çalýþma yapmaya yönelttiðini söyleyen kitabýn yazarý Osep Tokat, sanatýn veya zanaatýn bir millete deðil, tüm insanlýða ait olduðu inancýyla, kültürel anýt ve eserlerin tahrip edilmesi, deðiþikliðe uðratýlmasý veya baþkalarýna mal edilmesi gibi nahoþ gerçekler karþýsýnda kayýtsýz kalmamak adýna bu kitabý ortaya çýkardýðýný söylüyor. Tokat, kitabýný, 1915’te sað kalabilen ve bir avuç zarif sanat eserini kurtarabilmiþ annesi ile babasý Ovsanna Sarkisyan-Tokat ve Bedros Anbedyan-Tokat’a ithaf etmiþ. Kitapta yazarýn aile arþivine ait gümüþ kemer, yüksük, kehribar tespih gibi eþyalarýn fotoðraflarýnýn yanýnda, gümüþ iþçiliðinin “sanat” mertebesine yükseldiði pek çok eserin görselleri de yer alýyor. Bu görseller yoluyla, gümüþ sanatýnýn dini sembollerde, mücevherlerde, kutsal kitaplarýn muhafazasýnda, tütün tabakalarýnda, süs eþyalarýnda, armalarda, portrelerde kullanýldýðý görülebiliyor. Fotoðraflar ayný zamanda, gümüþ iþçiliðinin, niþan ve düðün gibi önemli olaylarda, yüzüklerde, bilekliklerde, gerdanlýklarda, kadýn takýsý olarak makbul sayýldýðýna; ayrýca yiyecek kabý, kamçý, þemsiye sapý, parfüm kutusu, sigara aðýzlýðý, çay süzgeci, enfiye kutusu, muskalýk, tarak, gözlük kabý, yumurtalýk, kalem gibi, günlük yaþantýya dair eþyalarda da kullanýldýðýna tanýklýk ediyor. Osep Tokat, Van yöresinin Ermeni gümüþ sanatý için çok önemli bir merkez olduðuna, ancak Ýstanbul, Kayseri, Ýzmir, Ýzmit, Trabzon, Erzurum ve Diyarbakýr gibi kentlerin de önemli üretim ve zanaat merkezleri olarak dikkat çektiðine iþaret ediyor. Kiðý’nýn Cermag (Zermek/Zermak) köyünde doðan Osep Tokat Ýstanbul’daki Ermeni okullarýnda okuyup üniversite eðitimini iktisat alanýnda yaptý. 1986’da eþi ve iki çocuðuyla birlikte Los Angeles’e yerleþti. Ermeni Genel Hayýrsever Cemiyeti (AGBU), Pünik-Özürlü Çocuklar Spor Faaliyeti Derneði, Ýstanbul Ermenileri Derneði vb. çeþitli kuruluþlarda uzun yýllar aktif görev aldý. Van-Osep ve Rita Tokat Vakfý’nýn da kurucusu olan Osep Tokat 2007’de sosyal yardým çalýþmalarýndan ötürü uluslararasý Fridtjof Nansen Vakfý altýn madalyasý ile ödüllendirildi.
|