|
|
Konu
Tarih bilinci bilge, aðýr bir ihtiyar; yaþam sevinci ise kabýna sýðmayan, coþkun bir çocukâ�¦ Ender Helvacýoðlu, bu kitaptaki yazýlarýnda tarih bilinci ve yaþam sevincini ayný bedende buluþturuyor ve bu sentezle bakýyor, insanlýðýn tarihi boyunca sarf ettiði sözlere ve insanýn çaðýmýzdaki haline:
Ýnsanlar gevezedir. Ýnsanlýk ise çok nadir konuþur. Týpký Tanrý gibi. Tanrý da az konuþur. Bu ikisi, insanlýk ve Tanrý, birbirlerine karþý konuþurlar. Birbirlerine yanýt verir, tartýþýrlar. Peki, insanlýk nasýl konuþur? Tanrý gibi onun da elçileri vardýr. Bu elçi bazen bir bilge, bazen bir filozof, bilimci veya sanatçý, bazen bir devlet adamý, bazen bir isyancý, bazen sýradan biri, hatta bir çocuk bile olabilir.
Örneðin, en muhteþem insanlýk sözlerinden olan Gölge etme baþka ihsan istemem, Anadolulu bir bilge aracýlýðýyla, Sinoplu Diogenesce söylenmiþtir. Hem de tanrýlarýn elçisi Büyük Ýskenderin Dile benden ne dilersen lafýna karþýlýk. Tanrý ile insanýn, elçileri aracýlýðýyla, sert bir biçimde karþý karþýya geliþlerini yansýtýr bu diyalog. Ýnsanlýk tanrýdan yapamayacaðý þeyi istemiþtir: Gölge etmeyen tanrý (egemen) olur mu?
Ama çok daha sert bir karþýlaþmada insanlýk bir çocuðun aðzýndan konuþmuþtur: Kral çýplak! Tanrý elçisinin karizmasýný ancak bir çocuk çizebilir. Hem de ne çiziþ! Tarihte bundan daha yýkýcý ve devrimci bir slogan var mýdýr?
Dünya dönüyor, belki de Tanrýlara en büyük meydan okuyuþ. Ýnsanlýk, hem derin bir tarih bilincini, hem bilimin isyanýný, hem de doyumsuz bir yaþam sevincini içeren bu sözü, bilimsel devrimin simgesine, Galileiye yakýþtýrmýþtýr... Ey tanrýlar ve temsilcisi egemenler, hükmünüz bir yere kadar, dünya yine de dönüyor
Dünya dönüyor, sadece bir insanlýk sözü deðil, bir doða sözü. Bu sözle aþýk atabilecek tek bir deyiþ var. Onu da yine Anadolulu bir bilge, Herakleitos söylemiþ: Her þey akar. Bu da bir doða sözü. Tanrýlarýn bile ulaþamadýðý evrenselliði yansýtýyor. Her þey akýyorsa eðer, artýk bilim konuþur. Tanrý susar; Herakleitos, Galileo, Newton, Darwin, Marx, yani insanlýk konuþur.
Ýnsanlýðýn sözleri, insanýn mücadelesinin koçbaþýdýr. Büyük tarihsel dönüþümlerin, yani devrimlerin müjdecisidir. Bir nevi erken öten horozdur. Baþý tanrýlar tarafýndan kesilir; ama herkesi uyandýrmýþtýr bir kere
|
SÝPARÝÞ TAKÝBÝ
YARDIM
