


|
 |

Konu

N. Müge Cengizkan (editör), 2015, Mimarlar Odasý Yayýnlarý, Ankara, Türkçe, 190 sayfa 1950’lere kadar Ýstanbul kaynaklý mimarlýk eðitimi, pratiði ve örgütlenmesinin ‘etki merkezi’nin 60’larla birlikte Ankara’ya kaydýðý ve ODTÜ’de yetiþen ilk kuþaðýn, bu dönüþümde önemli rol üstlendiði, bir dönüþüme kaynaklýk ettiði biliniyor. Bu ilk kuþak içerisinde uygulamacý kimliði ile öne çýkan, eðitimci kimliðini de mesleðinin ilk yýllarýnda beraberinde taþýyan isimler arasýnda en önemlilerinden biri Erkut Þahinbaþ... Ýskandinav ülkelerinde edindiði mimari görgü ve deneyimini, Türkiye’ye döndükten sonra iþlerine ve ODTÜ’de verdiði mimarlýk eðitimine aktaran mimar, ilk on yýldan sonra tümüyle mimarlýk pratiðinin içinde üretimini sürdürür. Mimarlýðýn en saygýn mesleklerden biri kabul edildiði, mimari kültürü güçlü Ýskandinav ülkelerinde edindiði görgü, Türkiye’nin mimarlýk ortamýný ve geleneklerini içselleþtiren mimara, sýnýrlarý zorlama ve bunlarý olanaða dönüþtürme yönünde ivme verir. Batýyý doðrudan aktarmak yerine, bir kaynak olarak kullanýr. Mimarlýðýnýn dil çeþitliliði ve esnekliði, yapýlarýnýn modern, çoklu, zengin dili, Abdi Güzer’in deðerlendirmesi ile “Genelgeçer uluslararasý, anonim bir modern dilin Türkiye’ye özgü indirgenmiþ kalýplarýna raðbet etmek yerine, modernizmin içinde mimarlýðýn dilden baðýmsýz deðerlerini koruyabilecek bir alt anlayýþ”a karþýlýk gelir. Kuzey ülkelerinde mimarlýkta ýþýðýn ne denli yaþamsal önemde olduðunu kavrayýþý, yapýlarýnda ýþýðýn bilinçli kullanýmý ile çevrelenen / dönüþen / zenginleþen iç mekânýn ‘aura’sýný yaratýr. Ýç mekâný bazen tümüyle yýkayan, bazen ona incecik sýzan, bazen mekânda oynaþan, bazen çakýlý kalan ýþýk, mekânda zamaný gözle görünür hale getirir. Erkut Þahinbaþ mimarlýðý, imgelerinden çok yarattýðý mekânýn ‘aura’sý ile akýlda kalýr. Kitap Hakkýnda Mimarlar Odasý’nýn, Mimar Sinan anýsýna düzenlediði Ulusal Mimarlýk Sergisi ve Ödülleri kapsamýnda verilen en büyük ödül, tüm meslek hayatý boyunca verdiði eserleri ve mimarlýða geçen hizmetleri nedeniyle bir mimara veya ortak çalýþan mimarlara verilen “Mimar Sinan Büyük Ödülü”dür. Mimarlar Odasý 2008 yýlýnda, Sinan Ödülü alan deðerli mimar/larýn üretimlerini derlemek ve mimarlýk kamuoyuna sunmak amacýyla Sinan Ödüllü Mimarlar Programý’ný düzenlemeye baþladý. Program, bu kapsamda mimarýn etkinliðinin ve üretimlerinin deðerlendirildiði bir panel, üretimlerinden oluþan bir sergi ve tümünü kapsayan bir kitabýn yayýmlanmasýný kapsýyor. Sinan Ödüllü Mimarlar Programý 2012-2014 döneminde, Mimar Sinan Büyük Ödülü sahibi Erkut Þahinbaþ için düzenlendi. Seçici Kurul, Þahinbaþ’ý þu sözlerle gündeme taþýmýþtý: “Gerek mimarlýk alanýndaki uygulamalarý, gerek eðitimci kiþiliði ve sivil toplum örgütlerindeki katkýlarý ile mimarlýk ortamýna çok boyutlu katký saðlayan, uluslararasý ortamda ve farklý coðrafyalarda gerçekleþtirdiði projelerle Türkiye mimarlýðýný baþarýlý biçimde temsil eden, mütevazý kiþiliði ve titiz kalite anlayýþý ile kendisinden sonra gelen kuþaklara örnek olan, sergi ve yayýnlarla uygulamalarýný ve düþüncelerini mimarlýk ortamý ile paylaþan, Sayýn Erkut Þahinbaþ’a Mimar Sinan Büyük Ödülü verilmiþtir.” Mimarlar Odasý olarak 12 Nisan 2013 tarihinde Ankara’da gerçekleþtirdiðimiz panelin yaný sýra hazýrladýðýmýz “Iþýkla Serüven: Erkut Þahinbaþ Mimarlýðý” baþlýklý sergi, 12-30 Nisan 2013 tarihleri arasýnda izleyicisi ile buluþtu; sergi daha sonra Türkiye kentlerinde belirlenen program çerçevesinde açýlmaya devam ediyor. Kitap, Esin Boyacýoðlu, Ali Cengizkan, Jale Nejdet Erzen, Abdi Güzer, Ýlhan Kural ve Ziya Tanalý’nýn, Þahinbaþ ve mimarlýðý üzerine panelde dile getirdikleri deðerlendirmeleri ve ara tartýþmalarý içeriyor. Ayrýca, Kemal Aran’ýn, Þahinbaþ’ýn Doðramacýzade Ali Paþa Camisi’ni “töre yýkan” (ikonoklast) bir uygulama olarak nitelediði ve taklit (mimesis) kuramý açýsýndan irdelediði makalesi yer alýyor. Iþýðýn kurucu öge olduðu, sergide biraraya getirilen yapý ve projeler kitabýn arayüzlerinden biri. Öngörülü bir mimar olarak yaþamboyu üretimlerini bir kitapta biraraya getiren ilk mimarlardan olan Erkut Þahinbaþ, kitabýný 1998 yýlýnda yayýmlamýþtý. Kitabýn diðer arayüzünü ise 1998’den 2014’e Þahinbaþ yapý ve projelerinin bir güncellemesi oluþturuyor.
N. Müge Cengizkan, Mart 2015, Ankara
|