|
|
Konu
Mimarlar Odasý, Ulusal Mimarlýk Sergisi ve Ödülleri programýnýn 11. dönemini 2008 yýlýnda yapýldý. Mimarlar Odasý Yayýnlarý arasýnda Türkçe / Ýngilizce çift dilli olarak yayýmlanan, editörlüðünü N. Müge Cengizkan’ýn yürüttüðü katalog, ödül alan, ödül adayý olan, katýlýmda bulunan yapý, proje ve fikirlerin kapsamlý bir dökümünü sunuyor. Geçen ödül dönemindeki kataloglardan içerik anlamýnda farklýlaþan ve grafik tasarýmý yenilenen katalog, yeni kurgusu ve yeni yüzü ile okuyucusu ile buluþuyor.
Katalogda sunulan 137 eser arasýnda 41 yapý, 83 proje, 13 fikir projesi yer alýyor. Bunlar arasýndan 4 yapý, 2 proje, 2 fikir projesi ödüllendirildi. Ödül alan eserler kapsamlý biçimde proje raporlarý ile birlikte yer alýyorlar: Bunlar YAPI DALI’nda “Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araþtýrma Merkezi, Ýstanbul // Fahrettin Ayanlar”, “Ontur Otel, Ýzmir // Umut Ýnan, Efe Ýnan”, “DMC Ankara // Melkan Gürsel Tabanlýoðlu, Murat Tabanlýoðlu”. YAPI / KORUMA-YAÞATMA DALI’nda “Osmanlý Devlet Arþivleri Binasý (Hazine-i Evrak) Restorasyonu, Ýstanbul // Acar Avunduk”. PROJE DALI’nda “Sabiha Gökçen Uluslararasý Havaalaný, Ýstanbul // emre arolat, gonca çýrakoðlu”, “Bodrum Ortakent'te Hastane, Muðla // Esin Tercan, Erdal Özyurt, Ahmet Tercan”. FÝKÝR SUNUMU DALI’nda “Cihangir'in Çocuklarý // Seda Bildik Erdoðmuþ, Esra Carus Gülaydýn”, “Levent Ekolojik Gökdelen, Ýstanbul // Metin Hepgüler”.
Katalogda, ayrýca, Seçici Kurul üyelerinden Atilla Yücel ve C. Abdi Güzer’in deðerlendirmeleri yer alýyor. Ödül alan / almayan tüm eserlere iliþkin genel bir deðerlendirme içeren yazýlar, prospektif bir bakýþ sunuyorlar. Sergi ve Ödül Programý’nýn Türkiye mimarlýðýndaki rolünün yaný sýra, Türkiye’nin güncel mimarlýk eðilimlerini saptamak açýsýndan deðerli görüþler içeriyorlar.
Güzer, “Farklý Okumalara Açýk Bir Süreç Olarak Ulusal Mimarlýk Ödülleri” baþlýklý yazýsýnda, ödül programýnýn Türkiye’de kurumsallaþmýþ tek ödül programý olduðunu söylüyor ve bu anlamda önemine deðiniyor:
“Katýlýmýn içeriði incelendiðinde son yýllarda tartýþýlan, mimarlýk yayýnlarýnda yer alan yapýlarýn büyük çoðunluðunun temsil edildiðini gözlüyoruz. Bu da ödülün mimarlýk ortamý ile iliþki kurmakta kýsa düþmediðinin göstergesi. [...] Günümüz çok seslilik ve çeþitlilik ortamýnda mimarlýk ürünlerinin ulaþtýðý sayýsal ve anlamsal çeþitlilik, barýndýrdýklarý deðer farklýlýklarýnýn tartýþýlmasýný güçleþtirmektedir. Özellikle eleþtirel bir toplum kültürünün ve buna baðlý olarak mimarlýk eleþtirisinin yerleþiklik kazanmadýðý Türkiye gibi ortamlarda bu daha da güç hale gelmektedir. Bu nedenle bu tür ve benzeri ödül ortamlarý herþeyden önce ve ödüllerin kendisine baðlý kalmaksýzýn bir tartýþma ve deðerlendirme ortamýnýn arka planýný oluþturmalarý nedeni ile önemlidir. Bu anlamda ödül süreçlerini seçim sonuçlarý ile biten bir süreç deðil, özellikle mimarlýk tartýþmalarýnýn canlý tutulmasýna ve eleþtiri geleneðinin yerleþmesine hizmet eden ucu açýk süreçler olarak algýlamak gerekir.”
“2010 Yýlýndan 2008 Ulusal Mimarlýk Ödülleri’ne Bakýþ” baþlýklý yazýsýnda Yücel, katýlan eserlerin büyük çoðunluðunun “1980’ler postmodernizminin lafazan ifadeciliðinden de, historisist etkilerden de uzak durduðu... [...] Yerelci tavýrlar da bu dönemin projelerinde geçmiþ dönemlere oranla aðýrlýklarýný giderek azaltmýþ durumda.” görüþünde. Genel gözlemlerini ise þöyle ifade ediyor:
“Türkiye mimarlýðý büyük kentlerde üretiliyor. 1950’li, 60’lý yýllara oranla, taþra da nitelikli bir mimari etkinliðin sahnesi olabiliyor, ama hem etkinlik, hem bu etkinliði üreten aktörlerin, tasarýmýn mekâný olarak merkezin egemenliði tartýþýlmaz. Ýstanbul bu etkinliðin odaðý, hem kendi metropol coðrafyasýnýn, hem ulusal üretimin, hem de yurtdýþýnda gerçekleþtirilen tasarýmlarýn mutfaðý, ana mekâný. Ýstanbul’u, Ankara ve bir ölçüde Ýstanbul’un þubesi gibi çalýþan Bodrum, kýsmen Ýzmir izliyor. “
“Yetkinlik iddiasýndaki mimari üretimin yaygýn uygulama alanlarýnýn baþýnda konut gelmekte; alýþveriþ mekânlarý, turizm, iþyerleri, kýsmen kültür ve toplum yapýlarý onu izliyor. Özel giriþimciler ve kullanýcýlar için yapýlan projeler, ciddi tasarým etkinliðinin aðýrlýklý bölümünü oluþturuyor. Hizmet üretiminin öncelik kazandýðý bir kapitalist ekonominin mekâný ve o mekânýn mimarisi.”
“Güncel, onaylanmýþ, trendy mimarlýk eðilimleri, Türkiye mimarlýðýnýn seçkinci kesimi için aðýrlýklý bir ifade alaný oluþturmakta. Bu eðilim içindeki projeler ‘yeni’, ama ‘yenilikçi’ sayýlabilecek, farklý denemeleri göze alan, risk yüklenen örnek sayýsý az.”
“Avangard her gün üretilemez elbette, ama Türkiye mimarlýk ortamý göreli olarak ‘öncü’ sayýlabilecek yeni deneyimleri üretmek için de yeterli koþullara, mevcut denklemler içinde henüz sahip deðil.”
Katalog yenilenen içerik ve tasarýmý ile hem bir ödül katalogu olmanýn gerektirdiði görselliði ön plana alýyor, hem de bu yapý, proje ve fikirleri güncel Türkiye mimarlýðý baðlamýna oturtmaya özen ve çaba gösteriyor.
KÜNYE
Yayýna Hazýrlayan N. Müge Cengizkan
Çeviri Derin Ýnan
Grafik Tasarým Nilgün Kara Babacan
Grafik Uygulama Ferhat Babacan
|
SÝPARÝÞ TAKÝBÝ
YARDIM
Sitemizde yapaca-ðýnýz iþlemler 128 Bit SSL þifrelemesiyle güvencededir.
